سرنوشت رقبای روحانی چه شد؟؟

ویترینو ؛ «امروز همه به سر کار خود بازمی‌گردند. از مشاور امور زیربنایی و ریاست فدراسیون نجات غریق گرفته تا شهرداری تهران و تولیت آستان. ا وهم به ریاست‌جمهوری بازمی‌گردد.» این پیام کوتاه و تلگرامی حسام الدین آشنا، مشاور فرهنگی رییس‌جمهور و یکی ازموثرترین چهره‌های نزدیک به اوست. اما به واقع چه آینده سیاسی‌ای در انتظار نامزدهای انتخابات دوازدهمین دوره ریاست‌جمهوری قرار گرفته است؟

با روحانی تا ١٤٠٠

یکی از پرطرفدارترین شعارهای ایام انتخابات که بدل به واقعیت نیز شد همین بود: با روحانی تا ١٤٠٠. حالا حسن روحانی، رییس‌جمهور منتخب ملت ایران برای چهار سال از ٩٦ تا ١٤٠٠ است. او به پاستور می‌رود و با توجه به وعده‌هایی که در ایام تبلیغات داد، کار آسانی ندارد. او بدنه‌ای حامی اما مطالبه‌گر دارد. بدنه‌ای پویا، برآمده از جامعه مدنی و خردورز که اسیر وعده‌های رنگارنگ رقبا نشدند و به عهدی که سال ٩٢ با او بستند، وفادار ماندند. حالا نوبت روحانی است که نشان دهد او نیز به عنوان طرف دوم این قرارداد به تعهداتش پایبند است. تعهداتی که البته نیازمند هماهنگی روحانی با برخی دیگر از ارکان قدرت است. هر چه هست آینده دست‌کم ٤ ساله روحانی روشن است. او به پاستور می‌رود و در روزهای حساس، رییس شورای امنیت ملی و البته رییس شورای عالی فضای مجازی خواهد بود.

 

بازگشت تولیت به آستان قدس

سید ابراهیم رییسی با هزار امید و آرزوی پنهان و آشکار حامیانش وارد رقابتی سخت با رییس‌جمهور مستقر شد. او که در گام‌های پایانی با انصراف قالیباف دل به سبد رای همشهری‌اش دوخته بود باز هم نتوانست در برابر رای ٢٣ میلیونی روحانی ایستادگی کند و در نهایت شکست خورد. رییسی خوشحال از سه تجمع در تهران، اصفهان و مشهد با انرژی بسیار خود را در قامت رییس‌جمهور ایران می‌دید اما به فاصله چند ساعت مانده به پایان مهلت قانونی تبلیغات ویدیویی از او منتشر شد که در سفر با قطار به سمنان ضبط شده بود.

 

او در این ویدیو آشکارا نشان داد قافیه را باخته آنجا که گفت: «ما به دنبال ٤ رای حلال بودیم در این انتخابات.» آینده رییسی در حال البته دستخوش تغییر شاخصی نمی‌شود. او به آستان قدس بازمی‌گردد و مجموعه عظیم آنجا را اداره خواهد کرد با این تفاوت که احتمالا از این به بعد باید مالیات بپردازد! آنچه رییسی را تحت تاثیر قرار می‌دهد حذفش از معادلات آینده ساختار سیاسی ایران است. هرچند اصولگرایان تلاش دارند تا او را ظرفیت جدید اصولگرایی معرفی کنند اما همان‌گونه که امیر محبیان گفته او در این انتخابات ضربه خورده و بر همین اساس نتوانست خود را در قامت یک سیاستمدار کاریزماتیک و اثرگذار نشان دهد و همین مساله احتمالا باعث شود آینده بلندمدت سیاسی‌اش با تحولات جدی مواجه شود.

 

هاشمی‌طبا، کاندیدای شریف و محترم

مصطفی هاشمی‌طبا که تایید صلاحیتش با شگفتی مردم و فعالان سیاسی روبه‌رو بود در ایام تبلیغات یک سوال مهم را به ذهن جامعه متبادر کرد: چرا از ظرفیت‌های او به درستی استفاده نمی‌شود؟ هاشمی‌طبا در ایام تبلیغات و به ویژه مناظره‌های تلویزیونی تصویر یک کاندیدای متخصص، آشنا به چالش‌های کشور و البته منصف را از خود به نمایش گذاشت. او پس از این انتخابات احتمالا در دولت دوازدهم به کار گرفته می‌شود. از هم‌اکنون وزارت ورزش، کمیته ملی المپیک و چند پست دیگر برای او مطرح است.

از شهرداری تا سرداری

محمدباقر قالیباف بازنده‌ترین چهره انتخابات بود. او با هجمه‌های فراوان و فاصله گرفتن از اخلاق سیاسی تصور می‌کرد آرای بیشتری را به سبد خود ریخته اما هرچه تند‌تر می‌شد شیب آرایش در نظرسنجی‌ها بیشتر کاهش می‌یافت. هنوز به درستی روشن نیست که کدام اراده باعث کنار رفتن قالیباف از صحنه انتخابات شد.

 

آیا او خود تشخیص داد که ماندن بیش از اینش منجر به رای بسیار پایین خواهد شد یا دیگرانی بودند که مجابش کردند به نفع رییسی کنار برود؟ دیروز آخرین روز از مرخصی ٢٣ روزه شهردار تهران بود. مرخصی که البته بدون اجازه شورای شهر و تنها با موافقت رییس فعلی آن یعنی مهدی چمران امضا شد. خبرها از انتخابات شورای شهر تهران نشان می‌دهد لیست امید با قاطعیت برنده خواهد بود و اکثریت شورای شهر بعد از ١٤ سال دوباره در اختیار اصلاح‌طلبان قرارخواهد گرفت. با ترکیب شورای پنجم تهران، قالیباف دیگر به ساختمان بهشت نخواهد رفت. او البته گزینه‌های زیادی پیش رو ندارد.

 

قالیباف و محسن رضایی دو وجه مشترک بارز دارند. هر دو نظامی بوده‌اند و هر دو با یک انصراف و دو شکست در انتخابات ریاست‌جمهوری از این حیث رکورد دارند. شاید وجه مشترک سوم و چهارمی هم در راه باشد. بازگشت قالیباف به سپاه سومین وجه مشترک او و رضایی خواهد بود و با توجه به نزدیک بودن صدور احکام اعضای جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام او نیز مانند فرمانده سال‌های دورش می‌تواند عضو مجمع باشد. با این حال با توجه به سابقه ١٢ ساله قالیباف در شهرداری او برخلاف رضایی که به دانشگاه امام حسین رفته است احتمالا راهی یکی از قرارگاه‌های سازندگی سپاه شود.

 

میرسلیم؛ نماد پایان راست سنتی

سید مصطفی میرسلیم در ایام انتخابات نتوانست از خود روندی یکسان نشان دهد. او در یک مناظره به قالیباف و رییسی حمله کرد و در مناظره دوم و سوم هماهنگ با آن دو علیه روحانی و جهانگیری صحبت کرد. میرسلیم نیز در انتخابات هرگز نشانی از یک سیاستمدار پخته با عقبه حزبی به سابقه نیم قرن نداشت.

 

آرایش هم نشان داد نتوانسته بدنه قابل توجهی برای حزبش فراهم کند تا شاید از رهگذر این انتخابات موتلفه به بازسازی تشکیلاتی و گفتمانی خود بپردازد. برای او آینده سیاسی جدی و تحول اساسی متصور نیست. احتمالا به همان جایی می‌رود که تاکنون بوده. هیات‌مدیره یک شرکت خودروسازی و حضور در سایه برخی فدراسیون‌های ورزشی و نهادهای اقتصادی جایی است که میرسلیم به آنها باز خواهد گشت. بازنده حضور میرسلیم موتلفه بود که یک شب مانده به پایان مهلت تبلیغات اعلام کرد با انصراف نامزدش موافقت کرده اما خود میرسلیم بلافاصله گفت نیامده که برود. حزبی که به اتحاد جمنا پشت پا زد نتوانست انسجام حزبی خود را حفظ کند و ٤٨ ساعت مانده به انتخابات گرفتار اختلافات درون حزبی شد که بی‌تردید خبرهای بیشتری از این اختلاف به گوش خواهد رسید.